Review: Testpanel: Eindbeoordeling van de Samsung Galaxy NotePro 12.2

Review: Wouter Koning

Samsung probeert met de lancering van de nieuwe NotePro en de TabPro-tablets een nieuw segment aan te boren, namelijk die van de premium-tablet met een nog groter scherm dan we al kenden. De grootste versie van de NotePro en TabPro hebben namelijk een schermdiagonaal van maar liefst 12,2 inch. En daar hoort dan ook een premium prijs bij. Voor de TabPro betaal je 650 euro, voor de NotePro 750 euro.

Nu hoor ik de meeste mensen denken; Met de toevoeging Pro, deze prijs en dit schermformaat zullen deze twee tablets vast voor de zakelijke markt bedoeld zijn, maar niets is minder waar. Bij de presentatie die we als testpanel kregen benadrukte Samsung dat dit tablets voor de consumentenmarkt zijn en dat de marketing rond deze tablets daar bij aan zal sluiten. Pro staat volgens Samsung dan ook niet zozeer voor professional, maar voor ‘proactive’ en ‘progressive’. Deze tablet moet volgens het bedrijf de oplossing zijn voor consumenten die alles willen kunnen met een tablet, zowel op het werk als thuis.

En laat dat nou net de reden zijn waarom ik me een paar weken geleden voor het testpanel van Techzine en Samsung heb opgegeven. Ik werk bij een overheidsorganisatie die digitaal werken en vergaderen aanmoedigt en privé probeer ik mijn administratie en andere zaken ook zoveel mogelijk digitaal te regelen. De afgelopen weken is het apparaat dan ook intensief gebruikt.

The beauty…

Ik ben niet zo van de unboxing-video’s en die zul je bij mij dus ook niet aantreffen. Ik waardeer het vooral als de verpakking zo minimalistisch mogelijk is en daar is Samsung prima in geslaagd. Een eenvoudige doos van 100 procent gerecycled papier, beprint met soja-inkt. In de doos zit naast de tablet een oplader met een lang snoer. Vooral dat laatste is een verademing ten opzichte van de altijd te korte snoertjes van de telefoon- en tabletladers die ik tot nog toe heb gehad. Verder treffen we een snelstartgids aan (wie leest die tegenwoordig nog?). Wat niet in de doos zit, maar wat je momenteel wel via een actie gratis nagestuurd kan krijgen is een 64GB microSD-kaart. Daarnaast kun je een code krijgen voor 6 maanden Netflix en 6 maanden NRC Digitaal. Mocht je al Netflix hebben, dan wordt dat automatisch aangepast, als je al NRC Digitaal hebt dan doen ze je een alternatief aanbod, maar wat dat is, is mij niet precies duidelijk.

Maar het belangrijkste is natuurlijk de tablet zelf en als je die voor het eerst vasthoudt zal hij zeker niet teleurstellen. Niet alleen is de NotePro verbazingwekkend licht voor zijn afmetingen, hij is ook degelijk gebouwd. Het scherm wordt omgeven door een relatief smalle bezel die een beetje de uitstraling van grafiet heeft. Om de tablet heen zit een kunststof rand met een chroom-uitstraling. Een matzwarte rand had ik persoonlijk mooier gevonden, maar je kunt niet alles hebben. Meest fijne aan de NotePro is echter de achterkant die bedekt is met nepleer met een gestikt randje. Daardoor is de achterkant niet zo krasgevoelig en is het prettig om de tablet vast te houden. Daarnaast ziet het er gewoon echt mooi uit.


Aan beide zijkanten zit een speaker. De linkerkant is verder voorzien van een aansluiting voor een mini-jack, terwijl aan de rechterkant een houder voor de S-Pen aanwezig is. Eveneens aan de rechterkant zit de multifunctionele aansluiting (o.a. voor de oplader) en een sleuf voor de microSD-kaart. Met laatstgenoemde kun je de interne opslagruimte van 32 GB uitbreiden en voor een alleskunner als deze is dat een welkome toevoeging. Bovenop de NotePro zitten de aan-/uitknop, de volumeknoppen en het infraroodlampje. Aan de voorzijde zitten midden onder het scherm drie knoppen. De ‘home’-knop zit in het midden en is een fysieke knop. Links daarnaast zit een touchknop waarmee je het overzicht van recent gebruikte apps kunt openen en rechts zit de ‘terug’-knop, eveneens in een touch-uitvoering. Geen onscreenknoppen dus. Dat scheelt weer ruimte op het scherm, maar als je de tablet draait om een document in portret-stand te lezen kun je niet lekker bij de knoppen.


Over het scherm gesproken, dat is gewoonweg een plezier om naar te kijken. Met een resolutie van 2560 x 1600 pixels komen vooral afbeeldingen met een vergelijkbare resolutie of HD-videobeelden zeer goed tot hun recht op deze NotePro 12.2. De kijkhoeken, contrast, kleurweergave en helderheid zijn uitstekend voor een LCD-scherm en dat mag je ook wel verwachten bij een premium-tablet als deze vind ik.
Wel moet opgemerkt worden dat nog niet alle applicaties en interface-elementen goed ingesteld zijn op deze resolutie, waardoor vooral de tekst nogal eens vaag weergegeven wordt, of er lelijke randjes rondom de elementen te zien zijn. In de toekomst zal dat echter ongetwijfeld opgelost gaan worden met updates, maar het doet toch wat afbreuk aan dit verder mooie scherm. Oh ja, mocht je de NotePro zo willen instellen dat je moet ontgrendelen via een patroon, dan is het aan te raden hem na gebruik even schoon te poetsen met een doekje. De NotePRO is namelijk een vingerafdrukkenmagneet, waardoor je precies kunt zien waar je vinger is geweest als het scherm uitstaat.

… and the Beast

Ik heb voor mijn review geen benchmarks gedraaid, daarvoor verwijs ik je naar de review die Dominique Pijnenburg voor Techzine heeft geschreven. Wel is interessant om te melden is dat Samsung deze NotePro voorzien heeft van processor met acht rekenkernen. De helft van deze rekenkernen draait op een kloksnelheid van 1,9 GHz, terwijl de andere helft draait op een kloksnelheid van 1,3 GHz. In de praktijk zou dat moeten betekenen dat de NotePro bij normaal gebruik alleen de lager geklokte en dus meer energiezuinige kernen gebruikt en dat de andere vier snellere kernen pas worden ingezet als daarom gevraagd wordt.

Of het allemaal precies zo werkt als Samsung zegt dat het zou moeten werken kan ik niet controleren, maar de tablet is lekker snel. Soms heeft hij even nodig om wakker te worden, maar eenmaal in gebruik starten applicaties snel op, loopt het schakelen tussen applicaties vlot en is er, op een uitzondering na, in de meeste gevallen geen vertraging merkbaar. De NotePro 12.2 biedt ook de mogelijkheid om vier applicaties in een scherm naast elkaar te draaien en ook dan blijft het apparaat vlot werken.

Wat me dan wel minder positief opvalt is dat de NotePro 12.2 er erg veel moeite mee heeft om zware PDF-bestanden te openen. Ik werk op kantoor veel met grote PDF-tekeningen en het is geen pretje om die te openen en te bekijken in de meegeleverde PDF-viewer van Hancom of de Adobe Reader-applicatie. Daarbij moet ik eerlijkheidshalve wel opmerken dat ik heb gemerkt dat veel tablets (ook met andere besturingssystemen) veel moeite hebben met het openen van dit soort PDF-bestanden, maar het is toch wel een beperkende factor in mijn productiviteit.

Overige applicaties draaien echter allemaal als een zonnetje en ook met de meest recente zwaardere games heeft de NotePro weinig moeite.

Om al deze rekenkracht, maar vooral het scherm, van de benodigde energie te kunnen voorzien, zit er enorme accu in de NotePro. Met een capaciteit van 9500 mAh kun je wel even vooruit bij dagelijks gebruik. Ik gebruik de NotePro dagelijks op het werk en thuis, bij elkaar ongeveer 4 uur per dag. Daarmee houdt de tablet het ongeveer drie dagen vol. Even snel tussendoor opladen zit er helaas niet in, via netstroom heeft de NotePro 12.2 ruim acht uur nodig om volledig opgeladen te worden. Samsung heeft de NotePRO overigens voorzien van een USB 3.0-aansluiting, zodat je ook via je computer sneller kunt opladen en bestanden over kunt zetten. Deze aansluiting is ook geschikt voor micro-usb, maar dan zal het opladen nog trager gaan.

Over het geluid heb ik weinig bijzonders te melden. De stereospeakers leveren het geluid dat je kunt verwachten bij een tablet. Er zit niet heel veel bas in en het klinkt allemaal wat blikkerig. Maar veel beter zal het voorlopig ook niet worden op het gebied van tablets, dus dat is op zich geen minpunt. Samsung heeft in zijn eigen videospeler nog wel een equalizer ingebouwd, maar die voegt niet noemenswaardig veel toe.


Als laatste hardware-onderdeel nog iets over de camera’s. Aan de voorkant zit een 2 MP-camera voor de videogesprekken en eventuele selfies. Deze camera vervult zijn taken prima, niet meer en niet minder. Achterop vinden we een 8 MP-camera. Ik vind de NotePro 12.2 vanwege zijn omvang niet heel erg geschikt om foto’s mee te maken, maar als je dat toch wilt kun je hem het beste gebruiken als er veel licht is. Zoals bij veel telefoon- en tabletcamera’s geeft de camera prima beelden bij genoeg licht, bij schemering en in donkere omgevingen worden de foto’s korreliger. Om de pijn te verzachten heeft Samsung een flitser toegevoegd. De camerasoftware is zeer uitgebreid en biedt vele opties. Behalve de automatische stand, is er bijvoorbeeld een mogelijkheid uit meerdere foto’s van een groep de beste gezichten te kiezen en zo de perfecte groepsfoto te maken. Je kunt ook van een bewegend voorwerp meerdere foto’s nemen en die samenvoegen tot één actiefoto. Ook kan de software op basis van gezichtsherkenning automatisch gezichtscorrectie toepassen, zodat je nauwelijks pukkeltjes of rimpeltjes in je selfie of portret zult zien.

Gebruik

Over het fysieke gebruik van de NotePro 12.2 heb ik in mijn hands-on ook al even aandacht besteed. De NotePro 12.2 is door zijn grootte niet echt geschikt om lang vast te houden en in de praktijk zul je hem het vaakst liggend of staand middels een cover gebruiken. Het is dan ook niet een apparaatje dat je even uit je zak tovert om ermee aan de slag te gaan. Sterker, de NotePro is zo groot dat anderen vrij eenvoudig van een afstandje kunnen zien wat je aan het doen bent. Daardoor voel ik me niet altijd even vrij om ermee aan de slag te gaan, bijvoorbeeld als ik in de trein zit.

Maar goed, als je hem eenmaal gebruikt valt meteen op hoeveel plezier je kunt hebben van zo’n groot scherm. Bij het lezen van een document voelt het qua grootte alsof je gewoon een vel A4 in je handen hebt. Een film kijken voelt alsof je voor de televisie zit. En als je notities maakt of tekst aan het verwerken bent voelt het alsof je achter een laptop zit. Bij dat laatste mis je overigens wel zo nu en dan het toetsenbord. Begrijp me niet verkeerd, het onscreentoetsenbord is groot en door de indeling is het prettig om ermee te werken. Maar als je wat langere stukken tekst wilt typen is een fysiek toetsenbord toch een gemis. Logitech heeft met de Logitech Pro er al eentje in het assortiment, maar dan moet je nog eens 129 euro aftikken bovenop de toch al forse aanschafprijs van de NotePro. In mijn ogen ligt rond dit beeldformaat dan ook wel de grens tussen een tablet en een laptop. Als Samsung er een hybride van maakt en een toetsenbord meelevert zal dat in ieder geval het zakelijk gebruik ten goede komen.



De NotePro wordt zoals eerder gemeld geleverd met Samsung’s eigen S Pen. De TabPro kost 100 euro minder, dus de vraag rijst direct of deze S Pen zijn meerprijs waard is. En wat mij betreft hangt dat er helemaal vanaf of je veel met zo’n pennetje wilt gaan werken. Logisch zul je zeggen, maar of je hem gaat gebruiken is toch wel erg afhankelijk van wat je met de tablet wilt gaan doen. De S Pen zelf is in ieder geval zeer nauwkeurig en drukgevoelig. Als je de pen boven het scherm houdt verschijnt tevens een klein rondje zodat je goed kunt zien waar je op gaat tikken. Op een voor mij wat onhandige plek op de S Pen zit ook een knopje waarmee je ‘Air Command’ kunt openen. Dit is een menu waarin je onder andere snel een memo kunt openen, een venster mee kunt tekenen waarin je een willekeurige applicatie kunt openen, of snel iets kunt omcirkelen om het vervolgens in een plakboek te stoppen. Toch liet ik de S Pen vaak in de houder zitten, omdat je veel dingen ook gewoon met je vinger kunt doen. Even kort iets schetsen bijvoorbeeld. En een memo schrijven kan ook met het toetsenbord. Tenzij je echt creatief wilt zijn en tekeningen wilt maken op je tablet ben ik van mening dat de S Pen voor de gemiddelde gebruiker geen 100 euro waard is.



Dan iets over de interface. Samsung heeft versie 4.4 van Android geïnstalleerd en daar, zoals gebruikelijk, een eigen uiterlijk aan toegevoegd. Over het algemeen is dat netjes en zonder teveel poespas gedaan. Nieuw daarin is het Magazine UX-onderdeel dat gebaseerd is op de bekende applicatie Flipboard. Naast de normale Android-schermen waarop je widgets en applicatiesnelkoppelingen kunt toevoegen, kun je ook extra Magazine UX-schermen toevoegen, waarop je diverse tegels kunt plaatsen. Deze tegels zijn er bijvoorbeeld voor de agenda, de mail-applicatie en een aantal sociale netwerken. Het grootste gedeelte van de tegels is echter bedoeld voor nieuws. Ik merkte echter al gauw dat ik de tegels niet echt praktisch vond. De nieuwstegels moet je steeds handmatig verversen en de andere tegels zijn niet echt aan te passen. Erg jammer is dat Samsung het niet toestaat om Magazine UX in zijn geheel te verwijderen, waardoor je altijd minimaal een svenster overhoudt.


Een van de belangrijkste gebruiksfeatures van deze NotePro is volgens Samsung de mogelijkheid om meerdere applicaties tegelijkertijd te tonen. De NotePro 12.2 kan als eerste Android-tablet vier applicaties tegelijkertijd naast elkaar tonen. Niet alle applicaties schalen echter heel goed mee, waardoor je soms gewoon te weinig van de applicatie kunt zien in een kwart van het scherm. Het multitasken met twee schermen is echter een feest, zeker omdat ook directe uitwisseling tussen applicaties mogelijk is. Een blauwe rand rond het venster geeft aan welke applicatie actief is en met een blauwe bol tussen de vensters open je een menu. Met dat menu kun je snel een screenshot van de ene applicatie in de andere kopiëren, vensters van positie laten wisselen of een venster sluiten. Een applicatie toevoegen gaat overigens heel simpel door vanaf rechts naar binnen te slepen, waardoor een menu met applicaties verschijnt. Door een icoon van de applicatie naar het scherm te slepen opent de applicatie naast de al geopende applicaties. Samsung introduceerde deze mogelijkheid al op eerdere Note-modellen, maar het is echt een van de fijnste features van deze NotePro. Overigens kunnen niet alle applicaties naast elkaar getoond worden, ik vermoed dat dit afhankelijk is van de applicaties zelf.

Software

Vooraf was ik nogal bang voor alle applicaties die Samsung ongetwijfeld mee zou leveren met de NotePro. Ik hou van een ‘cleane’ Android-ervaring en vaak leveren bedrijven allemaal onzinnige applicaties mee die je er vervolgens niet kunt afhalen. Op de NotePro vind je na de eerste keer opstarten in ieder geval tientallen applicaties die ongetwijfeld niet voor iedereen even bruikbaar zijn. Gelukkig kun je een deel weer verwijderen.

Ik ga niet alle applicaties behandelen, maar om je een kort beeld te geven wat je ongeveer gaat aantreffen op de NotePRO de volgende opsomming. Een wereldlok, calculator, tv-gids/afstandsbediening, videospeler/-editor, agenda, e-mail en browser. Verder tref je het door Samsung ontwikkelde KNOX, een virtuele partitie waarmee je een extra beveiligde omgeving kunt maken om bijvoorbeeld bedrijfsgegevens en –applicaties in te plaatsen. Voor deze dienst moet echter wel betaald worden en daarnaast moet jij, of je werkgever een MDM-server hebben die compatible is met KNOX.
Verder is er e-Meeting, waarmee je tijdens een vergadering meerdere tablets met elkaar kunt verbinden (als er tenminste e-Meeting op staat). Op hetzelfde Wi-Fi-netwerk kunnen tot 20 apparaten aan elkaar verbonden worden. Deelnemers kunnen vervolgens allemaal de presentatie van een andere deelnemer op hun scherm zien, documenten uitwisselen en gezamenlijk op een whiteboard tekenen. Ik heb deze applicatie alleen kort kunnen testen tijdens de presentatie bij Samsung op kantoor en dat werkte nog niet fantastisch. Ten eerste wordt het werken op een gezamenlijk whiteboard al gauw een Poolse landdag en het meekijken met een presentatie werkt allemaal nog niet vlot. Toch zie ik wel potentie in deze applicatie, maar dan moet het wel voor meer apparaten beschikbaar worden en wat beter werken.


Grootste compliment gaat echter uit naar het Office-pakket Hancom. Standaard is voor Excel, Word en PowerPoint een viewer geïnstalleerd, maar vanuit Samsungs eigen appstore kun je de complete Hancom-tegenhangers Hcell, Hword en Hshow downloaden. Deze applicaties zien er qua lay-out vrijwel hetzelfde uit als hun Office-tegenhangers, waardoor je er direct mee aan de slag kunt. Ook qua functionaliteit en mogelijkheden doen ze weinig onder voor de originelen. Echt heerlijke applicaties om mee te werken en veel beter dan office-applicaties die ik tot nog toe heb gebruikt onder Android.

Twee andere applicaties die ik nog even de revue wil laten passeren zijn S Note en SketchBook. S Note is zoals de naam doet vermoeden een applicatie waarmee je notities kunt maken. Zoals bij veel andere notitie-applicaties kun je verschillende notitieboeken aanmaken, zijn notities te voorzien van labels. Ik ben zelf fervent gebruiker van Evernote en het is dan ook prettig om te zien dat S Note kan synchroniseren met Evernote. Helaas worden de notities dan wel als SPD-bestanden opgeslagen, waardoor je ze niet op een apparaat zonder S Note kunt openen. En dat is jammer, want S Note is zeer uitgebreid en gebruiksvriendelijk. Naast de gebruikelijke mogelijkheden om tekst te typen en te schrijven, kun je ook zeer eenvoudig diagrammen, schetsen, video’s, afbeeldingen en plattegronden uit Google Maps invoegen. Ik zie dan ook graag een betere integratie met Evernote tegemoet.


Sketchbook is een zeer uitgebreide tekenapplicatie. Als je goed kunt tekenen en schetsen, iets dat ik niet kan, dan zal deze applicatie zeker bevallen. Er zijn behoorlijk veel penselen beschikbaar, er is een mogelijkheid om foto’s of afbeeldingen te importeren en er kan met lagen gewerkt worden. Daardoor is SketchBook niet alleen geschikt voor de mooiste creaties, maar ook om een foto te voorzien van een leuke tekstballon of om gewoon even wat bedenksels te tekenen.


Al met al heeft Samsung een aantal indrukwekkende applicaties meegeleverd die echt een meerwaarde bieden. Een flink deel van de applicaties zul je echter niet snel gaan gebruiken vanwege eerder genoemde redenen en dat is dan toch wel jammer.

Verdict

Na dit relaas is het tijd om de score op te maken voor de NotePro 12.2. Over het algemeen is het een zeer indrukwekkend apparaat. Tablets zijn inmiddels gemeengoed in het straatbeeld, maar de NotePro 12.2 heeft de afgelopen weken toch heel wat interesse gewekt van kennissen en collega’s. Interesse die in mijn ogen terecht is, want een tablet van dit formaat heeft veel potentie. Door het grote beeldoppervlak en de mogelijkheid om meerdere applicaties tegelijkertijd te gebruiken biedt deze NotePro een behoorlijke meerwaarde ten opzichte van de concurrentie.

Door zijn omvang is het gebruikt van de NotePro 12.2 toch anders dan bij andere tablets. Met één hand vasthouden is onhandig, met twee handen vasthouden is voor langere tijd niet echt prettig. Mocht je hem veel liggend gebruiken of willen gaan combineren met een toetsenbord of smartcover, dan zul je met de NotePro een ervaring van formaat in huis halen.

Qua specificaties is de NotePro 12.2 zeer compleet en alle onderdelen presteren prima, met af en toe schoonheidsfoutjes zoals de sporadische vertragingen. De enorme accu gaat lang genoeg mee, maar heeft ook weer behoorlijk wat tijd nodig om opgeladen te worden.

Samsung heeft zoals gewoonlijk teveel applicaties meegeleverd. Waarschijnlijk om voor ieder wat wils te bieden, maar veel applicaties zal de gemiddelde gebruiker nooit openen. Ook de Magazine UX-interface vind ik niet geslaagd, nog vervelender is dat je het niet helemaal kunt uitschakelen. Toch zitten er wel een aantal erg goede applicaties tussen zoals Hancom Office, SketchBook en S Note.

Voor wat betreft de S Pen, die is zijn 100 euro alleen waard als je echt veel gaat tekenen en schetsen. En dan nog vind ik de meerprijs ten opzichte van de TabPro te hoog. Dat brengt mij meteen bij het grootste minpunt van deze NotePro 12.2. Al dat moois heeft een fors prijskaartje van 750 euro. Je krijgt dan best wel veel waar voor je geld, maar ik vermoed dat Samsung daardoor maar een klein deel van de consumentenmarkt gaat bedienen. Het is mij dan ook geheel onduidelijk waarom Samsung deze tablet juist op consumenten richt en niet op de zakelijke markt. De applicaties die meegeleverd worden lijken zich namelijk in alles te richten op de zakelijke markt, zowel als je met cijfers en teksten werkt, als wanneer je juist in een creatieve- of mediasector werkt.

Zakelijk gezien kan ik deze tablet zeker aanraden, maar mocht je als consument een goedgevulde portemonnee hebben en op zoek zijn naar een grote tablet die goed presteert, dan doe je met de NotePro 12.2 zeker geen miskoop.