De Europese Commissie staat voor een reeks cruciale deadlines om te beslissen of techgiganten Apple, Meta en Google de Digital Markets Act overtreden. Deze beslissingen komen op een politiek gevoelig moment, nu de Amerikaanse president Trump dreigt met vergeldingsmaatregelen tegen wat hij ‘overzeese afpersing’ van Amerikaanse bedrijven noemt.
De timing voor de EU om grote techbedrijven aan te pakken had nauwelijks slechter gekund. Terwijl de spanningen in de wereldwijde handelsoorlog oplopen, moet de Europese Commissie deze week belangrijke beslissingen nemen over de naleving van de Digital Markets Act (DMA) door Amerikaanse techgiganten.
Deadlines voor DMA-naleving naderen snel
Vandaag maakte de Commissie bekend dat Apple zijn producten en diensten verder moet openstellen voor concurrenten. Functionaliteiten die Apple nu enkel biedt aan eigen apparatuur moet ook door concurrenten worden gebruikt, bijvoorbeeld het pairen van Apple Airpods kan door ze simpelweg tegen een iPhone aan te houden, dat moet de concurrentie straks ook kunnen.
Na deze eerste deadline volgen meerdere onderzoeken naar niet-naleving van de DMA door Apple, Meta en Google. De Commissie heeft herhaaldelijk beloofd dat beslissingen snel zullen volgen, vooral voor Apple en Meta, na klachten van gebruikers zoals Epic Games en Spotify die stellen dat de huidige compliance-inspanningen tekortschieten.
Hoewel we steeds meer wennen aan het feit dat de Europese Commissie zich hard maakt voor een eerlijke markt, kunnen de beslissingen in het huidige politieke klimaat flink wat vuurwerk opleveren. Elke beslissing tegen een Amerikaans techbedrijf zal de spanningen met de VS verder opdrijven. Daar staat tegenover dat de Europese Commissie ook niet ineens mild kan worden. Met veel bombarie werd alle regelgeving ingevoerd, als ze nu zacht optreden vanwege de spanningen met de Verenigde Staten ondermijnt dat het doel van alle ingevoerde regels.
Apple in het vizier van de EU
De EU heeft momenteel zes lopende zaken tegen Apple, Meta en Google wegens het niet naleven van verschillende onderdelen van de DMA. Hoewel onderzoeken technisch gezien binnen een jaar moeten worden afgerond, liggen deze tijdlijnen niet vast.
Apple is de belangrijkste doelwit, met drie onderzoeken naar het niet naleven van de DMA, bovenop de opdracht van de Commissie om zijn apparaten open te stellen voor concurrenten. Volgende week moet de Commissie een van de andere onderzoeken afronden. Het gaat dan om de regels rondom de Apple app store. App-ontwikkelaars beweren dat de huidige regels hen oneerlijk benadelen als ze klanten weghouden van Apple’s betalingssysteem, evenals de vergoedingen die het bedrijf ontwikkelaars in rekening brengt.
Volgens twee personen die bekend zijn met de zaak, zal Apple waarschijnlijk te maken krijgen met een besluit over niet-naleving van zijn anti-steering bepalingen, wat mogelijk gepaard gaat met een boete.
Apple heeft eerder al juridische stappen ondernomen tegen de Digital Markets Act bij het Europees Hof van Justitie. Het bedrijf is niet de enige; ook Meta en TikTok hebben klachten ingediend over de implementatie van de DMA.
Politieke spanningen lopen op
De timing van deze beslissingen is bijzonder gevoelig vanwege de recente kritiek van de Amerikaanse president Trump. Hij noemde de DMA “overzeese afpersing” van Amerikaanse bedrijven en het Witte Huis heeft zelfs gedreigd met extra tarieven als reactie op de EU-regelgeving voor technologie.
Deze spanningen zijn niet nieuw. Al in 2023 vroegen leden van het Amerikaanse House of Representatives president Biden om actie te ondernemen tegen de Digital Markets Act. Zij stelden dat de Europese regelgeving vooral Amerikaanse techbedrijven benadeelt, terwijl Chinese en Europese bedrijven buiten schot blijven.
De Europese Commissie probeert de spanningen te verminderen door te benadrukken dat haar aanpak niet anti-Amerikaans is. “De DMA richt zich niet op Amerikaanse bedrijven,” schreven Europese commissarissen Teresa Ribera en Henna Virkkunen eerder deze maand aan een Amerikaanse wetgever, waarbij ze benadrukten dat het doel van de EU “is om naleving te verzekeren, niet om boetes op te leggen.”
Gevolgen voor de markt
Op de achtergrond wachten honderden ontwikkelaars, zowel Amerikaanse als Europese, om te zien hoe streng de Commissie de regels zal handhaven. Er zijn zelfs organisaties die al producten klaar hebben om uit te rollen, maar nog wachten op duidelijkheid over de definitieve wijzigingen in de app stores.
De Digital Markets Act is onderdeel van een bredere Europese strategie om de digitale economie te reguleren. In 2023 introduceerde Europa zowel de Digital Services Act (DSA) als de Digital Markets Act (DMA). Waar de DMA zich richt op het beperken van de macht van Big Tech voor eerlijkere concurrentie, is de DSA meer gericht op gebruikersveiligheid en het aanpakken van illegale content.
De EU heeft een reputatie opgebouwd als regelgever in de technologiesector, met eerdere initiatieven zoals de European Chips Act en plannen voor een Digital Network Act. Deze regelgeving past in het bredere streven van de EU om haar concurrentievermogen te versterken en haar economische prestaties te verbeteren. Daar past een zachte aanpak bij het handhaven van de DMA dus niet bij.