Het energieverbruik van de chipindustrie verdubbelde in acht jaar tijd ruim. Ook de uitstoot van broeikasgassen steeg fors. De bevindingen roepen vragen op over de toekomst van duurzame chipproductie in Europa.
Uit een rapport van Interface blijkt dat de wereldwijde energieconsumptie van de halfgeleiderindustrie steeg van 58.326 gigawattuur (GWh) in 2015 naar 131.278 GWh in 2023. Dit betekent dat de industrie in acht jaar tijd meer dan twee keer zoveel energie gebruikt. Deze stijging hangt samen met zowel de groeiende vraag naar chips als de steeds complexere productiemethoden, die meer stroom vereisen.
Ook de uitstoot van broeikasgassen nam fors toe. De directe CO₂-emissies van de industrie, die ontstaan bij de productieprocessen zelf, stegen van 15,4 miljoen ton CO₂-equivalenten in 2015 naar 27,2 miljoen ton in 2021. Daarna daalden ze weer naar 18,9 miljoen ton in 2023, mogelijk door verbeterde productie-efficiëntie. En door het gebruik van schonere technologieën.
Industrie gebruikt hernieuwbare energiecertificaten
Naast directe emissies speelt ook het energieverbruik van de sector een grote rol bij de totale uitstoot. Hoewel het stroomverbruik met 125 procent toenam, stegen de indirecte emissies – veroorzaakt door elektriciteitsgebruik – met slechts 71 procent. Dit wijst erop dat chipfabrikanten vaker hernieuwbare energiecertificaten (RECs) gebruiken om hun ecologische voetafdruk te verkleinen.
De grootste stijging vond plaats in de Scope 3-emissies, die verband houden met de hele productieketen. Dat is inclusief toeleveranciers en klanten. In 2015 bedroegen deze emissies 11,7 miljoen ton CO₂-equivalenten, maar in 2023 was dit gestegen naar 87,4 miljoen ton – een toename van meer dan zeven keer. De onderzoekers vermoeden dat deze stijging deels te verklaren is door betere rapportagepraktijken, maar waarschuwen dat er nog steeds weinig transparantie is over de daadwerkelijke uitstoot in de latere fases van de productieketen.
Duurzaamheidsproblemen voor Europese chipindustrie
De Europese Commissie heeft recent regelgeving versoepeld via het Omnibus-pakket, waardoor bedrijven minder strikte duurzaamheidsrapportages hoeven op te leveren. Dit werd gedaan om administratieve lasten te verlagen en innovatie te stimuleren, maar het heeft ook als gevolg dat het moeilijker wordt om een duidelijk beeld te krijgen van de milieu-impact van de industrie.
Europa wil zijn afhankelijkheid van Aziatische chipfabrieken verminderen, maar uitbreiding van de eigen productie brengt grote milieuproblemen met zich mee. De productie van geavanceerde chips, die essentieel zijn voor kunstmatige intelligentie en datacenters, verbruikt aanzienlijk meer energie en water dan oudere chiptechnologieën. Hierdoor staat de EU voor een lastige keuze: moet het zich richten op de ontwikkeling van de meest geavanceerde chips, of is het verstandiger om in te zetten op de productie van duurzamere, minder complexe legacy-chips, die bijvoorbeeld gebruikt worden in auto’s en energienetwerken?
Volgens de onderzoekers is het grootste probleem dat er geen geharmoniseerd systeem is voor duurzaamheidsrapportage in de sector. Zonder een gestandaardiseerd raamwerk blijft het moeilijk om de werkelijke ecologische voetafdruk van de chipindustrie in kaart te brengen. Bovendien moeten duurzaamheidsgegevens altijd in context worden geplaatst, bijvoorbeeld met informatie over de efficiëntie van productieprocessen en de benutting van fabriekscapaciteit.
Toekomst van de sector: groene chips als concurrentievoordeel?
Ondanks de grote uitdagingen biedt duurzamere chipproductie ook kansen, blijkt uit het rapport. Europa heeft een relatief gunstige uitgangspositie dankzij zijn betere toegang tot hernieuwbare energie en strengere milieunormen in vergelijking met veel Aziatische landen. Dit kan op de lange termijn een concurrentievoordeel opleveren, zeker als strengere klimaatregels wereldwijd de norm worden.
De vraag blijft echter hoe de EU zijn rol in de mondiale chipindustrie wil vormgeven. Zet Europa vol in op de productie van de meest geavanceerde chips, met een hogere ecologische voetafdruk? Of kiest het voor een strategie die meer gericht is op energiezuinige productiemethoden en de fabricage van minder vervuilende chips?
Met de stijgende vraag naar chips en de toenemende druk om klimaatdoelen te halen, zal Europa binnenkort knopen moeten doorhakken over de toekomst van zijn chipindustrie.
Tip! Nederland leidt coalitie tussen EU-landen voor sterkere halfgeleiderindustrie