Nederlandse bedrijven omarmen AI in hoog tempo, met elke vier minuten een nieuw bedrijf dat AI implementeert. Dat blijkt uit een rapport van AWS en Strand Partners. Het adoptiepercentage van Nederland is 49 procent, waarmee het stevig voorloopt op het Europese gemiddelde van 42 procent.
De toename van AI-gebruik in het Nederlandse bedrijfsleven wordt in het rapport “indrukwekkend” genoemd. Het afgelopen jaar groeide het aantal bedrijven dat AI inzet met 23 procent, wat neerkomt op ongeveer 180.000 bedrijven in totaal. Dat is in zekere zin niet al te verrassend: Nederlandse bedrijven bleken eerder al bijzonder optimistisch te zijn over hun huidige AI-competenties.
Van startups tot grote ondernemingen
Opvallend is dat de AI-adoptie zich uitstrekt over het hele Nederlandse bedrijfsleven, van startups tot grote ondernemingen. Elk segment “pioniert op zijn eigen manier”, stellen de onderzoekers. Zo maakt een derde van de Nederlandse startups gebruik van de meest geavanceerde AI-toepassingen, vergeleken met 26 procent in de rest van Europa. Deze startups combineren verschillende AI-modellen voor complexe taken.
Grote ondernemingen in Nederland integreren AI diepgaander in hun bedrijfsvoering dan hun Europese tegenhangers. Maar liefst 19 procent heeft AI volledig geïntegreerd in hun kernactiviteiten, tegenover slechts 3 procent in de rest van Europa.
Aanzienlijke bedrijfsvoordelen
De investeringen in AI blijken ook hun vruchten af te werpen. Bedrijven die AI hebben geïmplementeerd, rapporteren indrukwekkende resultaten: 88 procent meldt omzetstijgingen (gemiddeld van 27 procent) dankzij AI. Daarnaast ziet 71 procent significante productiviteitswinsten, vooral door verbeterde data-analyse (54 procent), automatisering van routinetaken (46 procent) en verbeteringen in klantenservice (44 procent).
Deze positieve ervaringen stimuleren verdere investeringen. Nederlandse bedrijven hebben hun AI-investeringen het afgelopen jaar met 20 procent verhoogd, vergelijkbaar met het Europese gemiddelde van 22 procent.
Uitdagingen voor verdere groei
Ondanks het enthousiasme voor AI staan bedrijven voor belangrijke uitdagingen. Het gebrek aan digitale vaardigheden wordt door 45 procent van de Nederlandse bedrijven genoemd als belemmering voor diepere AI-adoptie. Startups wijzen specifiek op een geldtekort, waarbij 50 procent aangeeft dat betere toegang tot durfkapitaal cruciaal is voor hun groei en innovatie.
Een opvallende uitdaging is ook de regelgeving: 77 procent van de Nederlandse bedrijven begrijpt hun rol en verantwoordelijkheden onder de EU AI Act niet goed. Dit hebben we zelf eveneens gemerkt in gesprekken met IT-beslissers in Nederland: bij het noemen van AI-regelgeving (en relevante eerdere wetgeving zoals de AVG) verschijnen doorgaans niet al te vrolijk kijkende gezichten.
We hebben bij eerdere onderzoeken een wat kritischer beeld op Nederland meegekregen. Zo zouden Nederlandse organisaties volgens Cognizant te geduldig zijn, met een lage “momentumscore” tot gevolg.
Lees hierover verder: Wachten met AI is geen optie, waarschuwt Cognizant
Toekomstperspectief
De verdere ontwikkeling van AI in Nederland wordt in ieder geval ondersteund door verschillende initiatieven. De Nederlandse overheid heeft zelf de ambitie uitgesproken om een sterk AI-ecosysteem in Nederland en de EU te creëren. Daarnaast lopen er onderzoeken naar de vestiging van een AI Factory in Groningen, wat de positie van Nederland als AI-hub verder zou moeten versterken.
Het AWS-rapport heeft voor Nederland verder nog goede raad. Voor een succesvol AI-beleid is het volgens de onderzoekers cruciaal dat er barrières worden geslecht. Dit betekent investeringen in digitale vaardigheden, zorgen voor betere toegang tot financiering voor startups en het creëren van een duidelijk kader rondom de EU AI Act.
De cijfers laten zien dat Nederlandse bedrijven AI niet alleen omarmen, maar er ook concrete resultaten mee boeken. Met de juiste ondersteuning kan Nederland zijn voorsprong in Europa verder uitbouwen en de economische en maatschappelijke voordelen van AI optimaal benutten.