Quantum computing wordt al jaren gezien als de volgende technologische revolutie. Deze technologie belooft doorbraken in wetenschappelijk onderzoek. Maar hoe dichtbij zijn we echt? En wat betekent quantum computing voor bedrijven die al zwaar inzetten op AI? Phaedra Kortekaas, managing directeur Benelux bij SAS, is optimistisch en ziet al concrete toepassingen. Zij gaat in gesprek met internationale keynote spreker, auteur, docent en tech-ondernemer Peter Hinssen, die vindt dat quantum computing de beloftes voorlopig nog niet waarmaakt.
Quantum computing is geen simpele upgrade van bestaande computers, maar een compleet nieuwe technologie. “Alleen daarom is het al boeiend,” zegt Phaedra. “De belofte dat het sneller is en veel complexere berekeningen aan kan dan andere technologieën is revolutionair. Toch blijft het nu nog een belofte, omdat het niet op grote schaal toepasbaar is.” Daar zet Peter vraagtekens bij. “Ik vind het sowieso fascinerende wetenschap,” zegt hij. “Quantum is eigenlijk nog maar een goede honderd jaar oud en heeft de fysica flink opgeschud. De wetten van de klassieke natuurkunde leken ineens niet meer te kloppen. Zelfs nu begrijpen we quantum mechanica nog niet volledig.”
Prille technologie
Ondanks de beperkte toepassing ziet Phaedra veel potentie. “In life sciences kan het helpen bij het ontwerpen van nieuwe medicijnen. Met quantum computing kun je moleculaire reacties simuleren in plaats van alles via trial-and-error in een laboratorium te testen. Dat scheelt enorm veel tijd.” Volgens Peter is er nog een lange weg te gaan voordat het zo ver is. “Sinds de jaren zeventig vragen wetenschappers zich af of we computers kunnen bouwen die werken volgens de wetten van quantum mechanica. We hebben nu een paar voorbeelden van bedrijven die dat doen en die aantonen dat het in principe werkt, maar het blijft een hele prille technologie die beperkt schaalbaar is.”
Impact op cybersecurity
Hoewel er nog nauwelijks concrete toepassingen zijn, werpt quantum computing zijn schaduw wel vooruit, bijvoorbeeld op het vlak van cybersecurity. Peter legt uit: “Met enorme rekenkracht kun je allerlei bestaande beveiligingsprotocollen kraken. Dat roept vragen op over hoe je belangrijke data en informatie in de toekomst beschermt. Dit is heel relevant voor overheden en financiële instellingen.” Hij voegt toe: “De huidige cryptografie is gebaseerd op wiskundige codes die moeilijk te kraken zijn voor gewone computers. Quantum computers ontcijferen deze codes theoretisch in een fractie van een seconde, waardoor onze encryptie ineens kwetsbaar is.” Volgens hem is dit een van de weinige domeinen waar bedrijven en overheden al serieus rekening houden met quantum computing. “Banken en securitybedrijven zijn er zeker mee bezig. Niet omdat ze het nu willen toepassen, maar omdat ze willen voorkomen dat het later een probleem wordt.”
Phaedra ziet kijkt meer naar de kansen. “Quantum computing kan juist helpen sterkere versleutelingsmethoden te ontwikkelen. Bovendien biedt het mogelijkheden voor geavanceerde fraudedetectie, zoals razendsnelle patroonanalyses en het signaleren van afwijkingen.”
AI-versneller
Phaedra is ervan overtuigd dat quantum computing AI kan verbeteren en versnellen. “AI is heel goed in optimalisatieproblemen en als je die op een quantum computer kunt laten draaien, dan kun je ze nog sneller en efficiënter oplossen. Het leven zit vol met optimalisatieproblemen: van het efficiënt inzetten van arbeid en middelen tot het duurzamer maken van productieprocessen.
Quantum computing kan AI helpen om veel complexere modellen te bouwen.” Peter blijft nuchter. “Als je kijkt naar de doorbraken in AI, dan zijn die de afgelopen jaren bereikt zonder quantum computing. De vraag is of quantum en AI qua timing complementair aan elkaar zullen zijn. Het kan nog jaren duren voordat quantum computing in de praktijk inzetbaar is en ondertussen ontwikkelt AI zich in snel tempo door. Misschien is quantum computing helemaal niet nodig voor de volgende grote sprong in AI.”
Alvast experimenteren
Hoewel quantum computing nog in ontwikkeling is, lijkt een kantelpunt dichtbij. De investeringen blijven groeien en meerdere partijen voorspellen doorbraken. Toch blijft de vraag: wanneer is quantum computing echt breed inzetbaar? Peter blijft voorzichtig: “Het grote probleem is dat elke doorbraak groots wordt aangekondigd, maar in de praktijk blijkt het nog steeds niet schaalbaar. Microsoft had een grote doorbraak, maar zelfs zij zeggen: over een paar jaar hebben we misschien een echt werkende quantum computer.” Phaedra wijst erop dat bedrijven nu al toegang hebben tot quantum computing. “Zo kun je bij D-wave en IBM al quantum computing power afnemen. Misschien is het nog niet foutloos, maar bedrijven kunnen al wel experimenteren.”
Investeren en vooroplopen
De discussie blijft complex. De potentie van quantum computing is enorm, maar de technologie is nog niet volwassen. Voor bedrijven die complexe optimalisatieproblemen willen oplossen, is het verstandig om de ontwikkelingen nauwlettend te volgen. Phaedra zegt tot slot: “De eerste toepassingen zijn er al en wie nu investeert in kennis en experimenten, loopt straks voorop. Of quantum computing de wereld echt gaat veranderen, moet nog blijken—maar één ding is zeker: de toekomst komt snel dichterbij.”
Dit is een ingezonden bijdrage van SAS. Via deze link vind je meer informatie over de mogelijkheden van het bedrijf.